Những Điều Không Nên Nói Với Người Đang Bị Trầm Cảm

Khi một người bạn quan tâm đang mắc chứng trầm cảm, những lời khuyên hoặc những suy nghĩ bạn đưa ra có thể xuất phát từ ý định tốt, nhưng đôi khi cách bạn diễn đạt lại không truyền tải đúng thông điệp mà bạn muốn gửi gắm—đặc biệt nếu bạn chưa hiểu rõ về bản chất của trầm cảm và bệnh tâm lý.

Điều quan trọng là phải nhớ rằng trầm cảm là một tình trạng sức khỏe tâm thần cần được điều trị. Việc điều trị trầm cảm có thể bao gồm thuốc, trị liệu, các chiến lược tự giúp đỡ, và nhiều phương pháp khác.

Vì vậy, hiểu rõ những điều không nên nói với người mắc trầm cảm là rất quan trọng. Tránh những câu nói dưới đây sẽ giúp người thân của bạn không cảm thấy tồi tệ hơn hoặc cảm thấy bạn không có sự cảm thông và đồng cảm với trải nghiệm của họ.

Không nên:

• Xem nhẹ cảm giác của họ
• Phủ nhận triệu chứng của họ
• Từ chối cảm giác của họ
• So sánh cảm giác của họ với người khác
• Thể hiện sự thờ ơ
• Gọi họ là ích kỷ

Nên:

• Nói rằng bạn quan tâm
• Hỏi họ cần giúp đỡ gì
• Giúp họ làm những công việc như dọn dẹp, mua sắm
• Đề nghị giúp họ tìm kiếm sự hỗ trợ
• Thể hiện sự đồng cảm và hiểu biết
• Là một người hỗ trợ vững chắc

Những điều không nên nói với người bị trầm cảm

Nói chuyện về sức khỏe tâm thần với những người chúng ta quan tâm là rất quan trọng. Tuy nhiên, nếu chúng ta không sử dụng sự tế nhị và lòng cảm thông, những nỗ lực giúp đỡ có thể gây tổn thương hơn là ích lợi. Dưới đây là những câu nói cần tránh và những hành vi không nên có khi trò chuyện với người bị trầm cảm.

Đừng bảo họ cố gắng hơn

Tránh nói những câu như "Tỉnh lại đi" hoặc "Cố gắng hơn đi". Khi ai đó đã rất cố gắng mà vẫn không thấy hiệu quả, những câu nói này có thể khiến họ cảm thấy tuyệt vọng và cho rằng tình trạng của mình là vô vọng.

Có rất nhiều lý do khiến trầm cảm phát triển và không phải lúc nào người bệnh cũng có thể kiểm soát hết được các yếu tố nguy cơ. Khi một người đã mắc trầm cảm, không thể chỉ đơn giản là "nói cho mình vui vẻ lên".

Đừng đơn giản hóa vấn đề

Những lời khuyên như "Hãy vui lên" hoặc "Cười lên đi" có thể cảm thấy thân thiện và hỗ trợ với bạn, nhưng lại đơn giản hóa những cảm xúc sâu sắc mà người bị trầm cảm đang trải qua. Trầm cảm không phải chỉ là một nỗi buồn tạm thời mà nó kéo dài và khiến người ta gặp khó khăn trong việc thực hiện các công việc hằng ngày.

Đừng bày tỏ sự nghi ngờ

Trầm cảm thường đi kèm với những suy nghĩ tiêu cực rất mãnh liệt, mặc dù chúng không phản ánh đúng thực tế. Vì vậy, tránh hỏi những câu như: "Em chắc không chỉ là buồn thôi sao?"

Đừng so sánh nỗi đau của họ

Khi nói chuyện với một người bị trầm cảm hoặc đang trải qua thời gian khó khăn, hãy tránh so sánh nỗi đau của họ với nỗi đau của người khác. Hãy nhớ rằng nỗi đau (cả về cảm xúc và thể chất) là rất cá nhân và không thể so sánh.

Đừng xem nhẹ trải nghiệm của họ

Đối với bạn, một sự kiện hay tình huống có thể chỉ là một phiền toái nhỏ, nhưng với người bị trầm cảm, nó có thể là một rào cản không thể vượt qua. Họ có thể thiếu các nguồn lực bên trong để đối phó với căng thẳng một cách hiệu quả và lành mạnh.

Đừng đổ lỗi

Mặc dù thiếu hụt các chất điều chỉnh tâm trạng trong não có thể góp phần gây ra trầm cảm, câu nói "Chỉ là trong đầu của bạn thôi" có thể gây cảm giác bị đổ lỗi. Người nghe câu này có thể cảm thấy bị chỉ trích, như thể họ đang bịa chuyện về cảm giác của mình.

Đừng cho rằng là do lối sống của họ

Tránh nói những câu như "Có lẽ đây là một dấu hiệu bạn cần thay đổi lối sống của mình" hay "Bạn không thấy kết quả như vậy vì lối sống của bạn sao?"

Đừng thờ ơ

Khi ai đó bị trầm cảm, họ có thể cảm thấy tội lỗi và xấu hổ, và có thể nghĩ rằng mình là gánh nặng cho người khác. Những cảm giác này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng trầm cảm và thậm chí dẫn đến suy nghĩ tự tử hoặc hành vi tự làm hại bản thân.

Đừng làm họ cảm thấy xấu hổ

Trầm cảm không phải là sự ích kỷ. Đừng nói những câu như: "Bạn chỉ nghĩ đến bản thân mình thôi" hay "Những người khác cũng có vấn đề của họ".

Đừng phớt lờ họ

Ngay cả khi bạn đã từng trải qua trầm cảm, kinh nghiệm của bạn có thể khác với của người khác. Nếu bạn chưa từng bị trầm cảm, có thể khó để bạn đồng cảm. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là bạn cần phải sẵn sàng lắng nghe và hiểu.

Đừng dùng những câu sáo rỗng

Mặc dù những câu như "Chuyện này sẽ qua thôi" hoặc "Hãy buông bỏ đi" có thể đúng, nhưng người bị trầm cảm có thể khó lòng nhìn thấy hy vọng vào tương lai. Vì vậy, tránh sử dụng những câu nói chung chung không mang lại sự hỗ trợ thực tế.

Những điều bạn có thể làm

Thay vì cố gắng làm họ chú ý đến tương lai hoặc quên đi quá khứ, hãy cố gắng hiện diện với họ ngay lúc này. Đôi khi điều bạn có thể làm tốt nhất là ngồi bên họ và lắng nghe.

Lời kết

Khi bạn nói chuyện với người thân về trầm cảm của họ, hãy nhớ rằng những lời bạn nói có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn. Đừng ngại nói "Tôi không chắc nên nói gì ngay bây giờ". Quan trọng hơn, hãy luôn để họ biết bạn thật sự quan tâm và bạn sẵn sàng ở bên họ.